Die kritische stem in je hoofd

Iedereen herkent wel het kritische stemmetje dat in ons hoofd aanwezig is. Het gaat in dit blog niet over het horen van ogenschijnlijke echte stemmen. Het gaat om onderwerpen die je jezelf hoort denken. De kritische stem kan erg overweldigend zijn en je een laag zelfbeeld geven.

Geloof me, iedereen herkent ze in meer of mindere mate. Waarschijnlijk komen dit soort uitspraken je wel bekend voor:
“Ik weet niet of ik dit kan, anderen doen dit veel beter”
“Binnenkort ziet iedereen dat ik helemaal niet zo goed ben als het lijkt”
“Wat ongelooflijk stom van je”
“Ik heb de presentatie goed voorbereid, maar je zult zien dat ik straks mijn tekst niet meer weet”

 

Wat is dat stemmetje eigenlijk?
Dit stemmetje, dat vaak veel strenger is voor jezelf dan je voor anderen zou zijn, wordt ook wel je innerlijke criticus genoemd.
Je innerlijke criticus is niet iets waarmee we geboren worden. De criticus ontwikkelt zich in de kindertijd, wanneer we harde opmerkingen en kritiek horen van ouders, leraren en leeftijdsgenoten.
Het herhaaldelijk horen van harde opmerkingen en kritiek tijdens de kindertijd kan de manier waarop de hersenen zich ontwikkelen veranderen. Het wordt onze innerlijke criticus en het filter waardoor we de wereld zien als we volwassen worden.

En laat dit nu veel gebeuren bij mensen met autisme. Zeker als in je jeugd nog niet bekend was dat er sprake was van autisme. Je zult vast vaak gehoord hebben dat je beter je best moest doen, moest doorzetten. Je werd niet begrepen en jij dacht dat het aan jou lag.

 

Omgaan met je Innerlijke Criticus 
Hoe kun je met deze stem omgaan? Een eerste stap is het bewust worden van de kritische stem in je hoofd. Observeer je gedachten en patronen en schrijf dagelijks op hoe je over jezelf denkt en welke negatieve gedachten je hebt over jezelf tijdens verschillende situaties.

Het kan helpen je criticus een naam te geven en te benoemen, elke keer dat je hem herkent: “O, daar is Henk weer”. Zo kun je meer afstand nemen van al de gedachten in je hoofd, waardoor je criticus uiteindelijk aan kracht verliest.

 

Is het waar?

Klopt het eigenlijk wel wat je criticus tegen je zegt?

Een methode om hier meer inzicht in te krijgen is via ‘The Work’, van Byron Katie. Door jezelf een viertal vragen te stellen gaat de negatieve lading van de innerlijke criticus af. Hierdoor kun je de wereld met andere ogen bekijken.

 

Luister naar jezelf zoals je naar een vriend zou luisteren

Een fijne oefening is om te bedenken wat je tegen een goede vriend zou zeggen als die dezelfde dingen zou denken of voelen.
Stel, je komt tijdens een presentatie niet helemaal goed uit je woorden, en je innerlijke criticus roept dat je niet goed genoeg bent. Wat zou je dan tegen een vriend zeggen die zich zo voelt? Misschien iets als: “Je hebt je best gedaan, en de inhoud was goed. Niet iedereen is een geboren presentator.”

Probeer vervolgens diezelfde vriendelijkheid naar jezelf toe te tonen.

 

Makkelijker gezegd dan gedaan
Vind je dit lastig en wil je hier meer over leren? Neem dan contact met me op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.