“Ruimte voor jezelf maken en ruimte vragen van je omgeving vinden de meeste mensen moeilijk, ook niet-autistische mensen. Het vereist onder andere zelfkennis en zelfvertrouwen.”
Zo begint de blog van Sabine op Autisme Digitaal en dat bracht mij tot het schrijven van deze blog. Want ik zie deze worsteling dagelijks in mijn praktijk.
Vertellen of niet vertellen?
Dat dilemma start al bij het sollicitatiegesprek. Ben ik open over mijn autisme of niet? En als je niets verteld hebt tijdens het gesprek en bent aangenomen dan komt deze vraag vroeg of laat ook in je nieuwe baan voorbij.
Het thema van de Autismeweek was dit jaar “Ruimte voor autisme”. Maar wat betekent dat eigenlijk op je werk? En hoe weet je of die ruimte er wel is – bij jouw werkgever, jouw collega’s, jouw team?
Ik spreek veel mensen met autisme die met dit dilemma zitten.
🎭 Openheid of bescherming?
Misschien heb je het al eens eerder gedeeld bij een werkgever en liep het goed. Of juist niet. Misschien overweeg je het voor het eerst. In mijn werk als jobcoach zie ik vaak dat mensen zich afvragen:
• Krijg ik meer begrip als ik het vertel?
• Gaan ze me anders behandelen?
• Wordt het straks tegen me gebruikt?
• Moet ik het wel vertellen als ik gewoon goed functioneer?
Het zijn allemaal terechte vragen. Want hoewel er steeds meer kennis komt over autisme, zijn er helaas ook nog veel vooroordelen. En het risico op onbegrip is er soms ook gewoon.
Tegelijkertijd kan het delen van je diagnose ook juist ruimte geven. Voor uitleg, voor aanpassingen, voor minder hoeven ‘doen alsof’.
Wat helpt in jouw afweging?
Er is geen goed of fout. Het belangrijkste is: maak een keuze die voor jou werkt. Niet voor wat ‘zou moeten’, maar voor wat jij nu nodig hebt. Deze vragen kunnen daarbij helpen:
• Heb ik voldoende veiligheid en vertrouwen opgebouwd op mijn werk?
• Wat zou ik willen vertellen – en aan wie?
• Waar hoop ik op als ik dit deel
• Welke risico’s zie ik? En zijn die realistisch of gebaseerd op eerdere negatieve ervaringen?
• Wat heb ik nodig om mijn werk goed te kunnen doen?
Soms helpt het om eerst te delen wat je nodig hebt, zonder meteen waarom. Dus zonder het noemen van het woord autisme. Bijvoorbeeld: “Ik merk dat ik het fijn vind als afspraken die we maken op papier staan.” Dan benoem je wat je helpt om goed te functioneren, maar geef je niet aan waardoor dat komt. Je geeft dan geen volledige openheid. En dat is oké.
💡 Praktische tips
Of je nu wel of niet besluit iets te vertellen, dit kan helpen:
• Begin klein. Je hoeft niet meteen je hele verhaal te doen. Een eerste stap kan zijn om alleen aan te geven wat je nodig hebt.
• Bereid je voor. Schrijf op wat je wil zeggen, of oefen het gesprek met iemand die je vertrouwt.
• Kies een moment waarop jij de regie hebt. Niet als je overprikkeld bent of net kritiek hebt gehad.
• Gebruik de beslishulp CORAL. Afwegingen over openheid op het werk
Benieuwd hoe ik je als jobcoach kan helpen om ruimte voor jezelf te maken, zowel privé als op werk? Neem dan contact met me op.